هرگاه نامی از ورزش در فصل زمستان میآید ناخودآگاه ذهنها به سمت اسکی میرود.ورزشی مفرح، لذتبخش و درعینحال نیازمند امکانات تخصصی، در فصل زمستان طرفداران خاص خود را دارد. البته ورزشهای زمستانی تنوع بسیار زیادی دارند.
در کشورهای حوزه اسکاندیناوی، ورزشهای زمستانی، ورزش اول آنهاست. شرایط کوهستانی همدان نیز باعث شده تا این استان پتانسیل فعالیت در ورزشهای زمستانی را داشته باشد. در همدان پیستهای اسکی تاریک دره و ارسباران در فصل زمستان میزبان اسکیبازان سراسر کشور هستند. اسکی ازجمله ورزشهایی است که فواید زیادی برای بدن دارد. احساس جوانی، شادابی، تقویت قلب و عضلات و همچنین تأثیر در روحیه افراد از مزایای اسکی به شمار میرود. شاید فکر کنید اسکی ورزش بچه پولدارهاست، اما اینطور نیست. امروزه در تمامی پیستهای اسکی، امکانات اسکی بهصورت کرایهای در اختیار ورزشکاران قرار میگیرد. باکمی برنامهریزی و اراده میتوان در فصل زمستان از اسکی لذت برد.
همدان و قابلیتهای توسعه اسکی
ارتفاعات الوند در همدان باعث شده شرایط اسکی در پایتخت تاریخ و تمدن ایران فراهم باشد. کمی آنطرفتر از کتیبههای داریوش و خشایار شاه در گنجنامه، دو پیست اسکی ساخته شده است. تاریک دره و ارسباران، پیستهای اسکی همدان هستند. پیستهایی که زمستانها لذت اسکی را برای ورزشکاران مهیا میکنند. پیست تاریک دره که چند سالیست بینالمللی شده، بافاصله پنج کیلومتری از همدان یکی از نزدیکترین پیستها به سطح شهر محسوب میشود. در 10 سال اخیر پیست تاریک دره روند رو به رشدی را نسبت به سالهای قبل داشته است. رئیس کنونی فدراسیون اسکی، درزمانی که مدیرکل ورزش و جوانان استان بود تلاش فراوانی برای رونق گرفتن پیست تاریک دره انجام داد. در آن مدت پیست زمستانی، پیشرفت خوبی داشت. بهطوریکه چندین مسابقه مهم کشوری به میزبانی پیست تاریک دره برگزار شد.
مرگ قهرمانان ابدی ورزش استان در پیست تاریک دره
البته خاطره تلخ ریزش بهمن سال 90 هیچگاه از ذهن اسکیبازان همدان پاک نخواهد شد. مگر میشود 14 بهمن و از دست دادن چهار ورزشکار بااخلاق استان را فراموش کرد. پنج سال از آن خاطره تلخ در پیست تاریک دره میگذرد. در آن روز با ریزش بهمن در پیست تاریک دره فواد آزادیان، اکبر سماوات، فرهاد میرزاجانی و سمیه قهرمانی، قهرمانان ابدی ورزش استان شدند.
پیست چمن که بیرونق ماند
در آن زمان تلاشهایی هم برای رونق گرفتن پیست چمن مجموعه تاریک دره شد. در شرایط بحرانی کمبود آب، با انحراف آب باغهای گنجنامه تلاش شد تا پیست چمن جان بگیرد و میزبان مسابقات جهانی شود. هرچند این تلاشها بیثمر بود و پیست چمن تاریک دره هیچگاه نتوانست استانداردهای لازم برای میزبانی از مسابقات جهانی را کسب کند.
خبری از افتخاری نیست
با توجه به علاقه افتخاری رئیس فدراسیون اسکی به پیست تاریک دره همدان انتظار میرفت تا وی با سفری به همدان مشکلات پیست اسکی را برطرف کند. پیستی که گویا قسمتی از آن و تجهیزاتش بر سر اختلاف هیئت اسکی استان و مدیریت سابق مجموعه، مورد تخریب قرار گرفته است. البته شنیده شده که اختلافات برطرف شده و نبود برف تنها مشکل پیست محسوب میشود!
تعطیلی آموزشهای رایگان
در چند سال گذشته هیئت اسکی همدان برای ترویج فرهنگ اسکی در سطح استان، دانش آموزان کمتر از 15 سال را بهصورت رایگان آموزش میداد و امکانات اسکی بهصورت رایگان در اختیار آنها قرار میگرفت؛ اما امسال برخلاف سالهای گذشته خبری از آموزشهای رایگان برای دانش آموزان نیست. البته تخفیفاتی برای دانش آموزان در نظر گرفته شده است. شاید کاهش بارش برف یا دیدگاه اقتصادی هیئت به اسکی باعث شده که آموزش و استفاده رایگان برداشته شود. آموزشهای رایگان به دانش آموزان موجب روی آوردن خانوادهها به سمت اسکی شده بود. دیدگاه اقتصادی به اسکی شاید کمی زود باشد و موجب ایجاد خلأ در پرورش مستعدین این رشته شود.
«تاریک دره» نامی ماندگار برای پیست اسکی همدان
قله تاریک دره یکی از قلههای معروف الوند است. به دلیل طلوع دیرهنگام و غروب زود هنگام خورشید از دیرباز نام این منطقه را «تاریک دره» گذاشتهاند. همین امر موجب میشود تا برفهای این دره در سایه بیشتری قرار داشته باشند و دیرتر آب شوند؛ اما گویا این نام به مذاق برخی خوش نیامده است. پارسال برخی تلاش کردند تا نام «تاریک دره» را به بهشت پنهان تغییر دهند. برای خود هم دلیل تراشیدند که وقتی اسم «تاریک دره» میآید، اسکیبازان دیگر استانها میترسند و هراس دارند تا به پیست بینالمللی تاریک دره بیایند. بااینوجود در تمامی نقشهها و در فدراسیون جهانی اسکی، پیست همدان به نام «تاریک دره» ثبت شده است. البته دو تابلو با نام پیست اسکی بهشت پنهان در مسیر گنجنامه نصب شده است که تاکنون اداره کل ورزش و جوانان اقدامی برای برداشتن این دو تابلو انجام نداده است.
تاریک دره تشنه بارش برف
شرایط امسال پیست با سالهای گذشته متفاوت است. امسال زمستان عجلهای برای آمدن نداشت. کمبود برف در پیست باعث ایجاد خطراتی برای اسکیبازان شده است.
رئیس هیئت اسکی استان همدان میگوید عدم بارش مناسب برف در زمستان امسال، باعث شد که پیست دیرتر بازگشایی شود تا اسکیبازان بتوانند از آن استفاده کنند.
کاظم عرب گفت: بارشهای امسال بسیار کم بود و همین باعث شد که برای راهاندازی پیست تاریک دره، از ارتفاعات اطراف با ماشینآلات مکانیکی، برف بیاوریم.
وی ادامه داد: بااینوجود حجم برف اطراف زیاد نبود و فقط توانستیم قسمتی از پیست را با برف بپوشانیم.
عرب ابراز امیدواری کرد که ادامه زمستان با بارش برف پیست اسکی تاریک دره همانند سالهای گذشته آماده پذیرایی از اسکیبازان و همچنین میزبانی مسابقات باشد.
هرچند بارش برف دیگر دردی را دوا نمیکند، حداقل برای پیست اسکی دردی را دوا نمیکند. چراکه به گفته کارشناسان برفی برای پیستهای اسکی مناسب است که قبل از روند گرم شدن هوا روی پیست بنشیند. برفهای قبل زمستان و اوایل دیماه بهترین نوع برف برای پیست اسکی به شمار میرود. البته هواشناسی پیشبینی کرده در بهمنماه بارشهای خوبی در همدان داشته باشیم. بارشهای حجیم که شاید برف مورد نیاز پیست را فراهم کند.
برف مصنوعی گرهگشای مشکل پیست اسکی
در سراسر دنیا در برخی از پیستهای کم برف از دستگاه برف ساز استفاده میشود. دستگاهی که در چند پیست مطرح کشور نیز استفاده میشود و با ایجاد برف مصنوعی، برف مورد نیاز پیستها را تأمین میکند؛ اما پیست بینالمللی تاریک دره همدان فاقد دستگاه برف ساز مصنوعی است. شاید خیلیها بگویند همدان که جزء استانهای کوهستانی است و نیازی به دستگاه برف ساز ندارد؛ اما وجود این دستگاه میتواند بخشی از نگرانیهای عدم بارش برف را برطرف کند. عدم بارش برف در برخی از سالهای اخیر اسکیبازان را کمی ناامید کرده است. امیدی که شاید با خرید دستگاه برف ساز و پاشیدن برف مصنوعی در سطح پیست به اسکیبازان برگردد.
گزارش: جواد همدانی