استانی شدن انتخابات و ضعفهای آن

مدتی است که موضوع استانی شدن انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی به بحث چالشی جامعه و مجلسیان تبدیل شده است وتقریبا می شود گفت ذهن ها را حسابی به خود معطوف کرده است.

به گزارش "همدان نیوز"، البته بحث از استانی شدن انتخاب نمایندگان مجلس مربوط به این مدت کم نیست بلکه سر دراز دارد و سابقه طرح آن اولین بار به اواخر مجلس پنجم برمی گردد ولی چون در آستانه انتخابات دوره ششم مجلس شورای اسلامی مطرح شد بنابه دلایلی از دستور کار خارج شد.

در سال اول دوره ششم مجلس این موضوع دوباره مطرح و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی،شورای محترم نگهبان آن را مغایر با قانون اساسی تشخیص داد اما مجلس ششم بر نظریه خود اصرارنمود و نهایتا به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال گردید.

بار سوم نیز در مجلس هفتم طرح استانی شدن انتخابات مطرح و باز هم از سوی شورای نگهبان رد شد.

اکنون با گذشت حدود ۱۴ سال از ارائه اولین طرح استانی شدن انتخابات،اوایل آذرماه سال جاری نمایندگان مجلس یک فوریت طرحی را تصویب کردند که در صورت تصویب نهایی مجلس و شورای نگهبان ،انتخابات مجلس شورای اسلامی استانی برگزار خواهد شد.

البته بایددقت کرد برای اجرای صحیح چنین طرح مهمی باید ،اولا احزاب قدرتمند ومنسجم وپاسخگو و، ثانیا افراد شایسته وتاثیرگذار درسطح استان ودرآخر فضای رقابت سالم و برابروجودداشته باشد.

اما یک مطالعه کوتاه ضعفهای فراوانی برای اینطرح به ذهن متبادر میکند ونشان می دهد که طرح مزبور با مشکلات حادی روبروست.

طرح استانی شدن انتخابات موجب خدشه دار شدن اصل ششم و ۵۶ قانون اساسی خواهد بود،زیرا اگر شهر های کوچک هراستان به کاندیدای همشهری خود حتی رای صد در صدی بدهند و لیکن آن فرد نتواند آرای لازم را از دیگر شهرستان های استان کسب کنند ،نمی توانند به مجلس راه یابند.لذا به انتخاب مستقیم مردم شهرها و اصل ششم قانون اساسی خدشه وارد می شود و در نهایت این طرح باعث سست شدن انتخاب مستقیم مردمی خواهد شد و با اجرای این طرح حاکمیت مردم بر سرنوشت اجتماعی خویش در اختیار صاحبان قدرت و کارتل های سیاسی ، اقتصادی و … قرار گرفته و در نتیجه نامزدهای واجد صلاحیت و شاخصی که می توانستند خود را در حوزه های انتخابیه کوچکتر مطرح کنند به ناچار از دور خارج و موجب تضعیف مردم سالاری دینی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

مقام معظم رهبری همواره به نمایندگان ملت توصیه کرده اند که رابطه خود را با توده های مردم بخصوص قشرهای محروم برقرار و مستحکم سازند بنابر این با اجرایی شدن این طرح کاندیدای منتخب استان ها هیچ ضرورتی را برای برقراری ارتباط با مردم که در انتخابات نقش اصلی را دارند احساس نخواهند کرد ونتیجتا فاصله ایجاد شده مردم رااز حضورفعال درتعیین سرنوشت خود ناامید می کند.

ممکن است با اجرای این طرح نماینده منتخب دیگر ارادت وتعصب خاصی نسبت بمناطق کوچکتر نداشته باشد وتمام همت خودرا درکسب رضایت مردم شهرهای بزرگ قراردهد زیرا دیگر رای مردم درشهرهای کوچکتر آنچنان تاثیر گذار نخواهد بود. نمایندگان وظیفه اتصال حاکمیت به مردم را هم دارند و با استانی کردن انتخابات این فرصت ملی و حلقه ارتباطی از دست خواهد رفت.

طراحان محترم به کاهش هزینه های اجرایی انتخابات و کاهش میزان داوطلبان نمایندگی اشاره کرده اند، ممکن است تعداد داوطلب در این طرح کمتر شود و لیکن قطعا در هزینه های اجرایی انتخابات اثری نخواهد داشت ، زیرا هزینه ها همواره برای آحاد مردم و جغرافیای منطقه است و مانع رفت و آمد بازرسان،مسئولین اجرایی و نظارتی کشور و تعداد اعضای صندوق های رای و نمایندگان دستگاه های کشوری و لشکری نخواهد بود، لذا نباید این موضوع باعث حذف حق انتخاب مردم شود و به آن خدشه وارد گردد.

یکی دیگر ازدغدغه های طراحان محترم کاهش تخلفات است. باید خدمت نمایندگان دلسوز عرض کرد که این مسله باید ریشه ای وبا فرهنگ سازی حل شودد نه اینکه صورت مسله را پاک کنند. ضمنا ریخت وپاش های برخی از همین نمایندگان زمینه ساز کجروی های بعدی است.

آنچه به نظر می رسد، استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی هنگامی می تواند مفید باشد که اولا فرهنگ سازی لازم انجام بپذیرد وجامعه پذیرای چنین امری باشد (زیرا سالهاست که مردم به این شیوه رای دهی عادت کرده اند).

ثانیا دستگاه های اجرایی دولت پاسخگوی نیازها و دردهای مردم مناطق باشد تا مردم ضرورتی برای مراجعه به نمایندگان جهت حل مسائل جزئی خود نداشته باشند و ثالثا نظام حزبی به گونه ای در ساختار سیاسی کشور شکل بگیرد و به رسمیت شناخته شود تا احزاب برای انتخابات مجلس فهرست دهند و در نهایت مردم بتوانند از راه آنها نظارت ومطالبه گری صحیح را دنبال کنند.

در چنین شرایطی است که نمایندگان منتخب استانی می توانند با دید ملی به مسائل کشوری نگاه کنند و برنامه محوری را جایگزین قبیله و نژاد محوری کنند.

منبع: تابناک