پایگاه خبری همدان نیوز

کارشناس پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر مرکز بهداشت استان از اجرای برنامه ثبت بیماري سلیاک در سال جاری توسط معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه خبر داد.

به گزارش "همدان نیوز" و به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی همدان، لیلا حلیمی با بیان اینکه این طرح در محل کلینیک مباشر کاشانی و زیر نظر دکتر سیفی‌‏زارعی فوق تخصص گوارش و کبد در حال انجام است، افزود: بررسی بروز و شیوع با ثبت منظم موارد بیماری طبق دستورالعمل‎های اجرایی، تشخیصی، بیماریابی، ارجاع، نحوه مراقبت از بیماران مبتلا به سلیاک، تهیه پروتکل‌‏های تشخیصی و درمانی و تهیه متون آموزشی از جمله موارد در نظر گرفته شده در این طرح است.

کارشناس برنامه ثبت بیماری سلیاک با بیان اینکه دستورالعمل جامع این بیماری در حال تدوین است، افزود: برنامه ثبت بیماری سلیاک شامل جمع‌آوري، ذخیره‎سازي، بازیابی، تجزیه و تحلیل و انتشار اطلاعات افراد مبتلا به این بیماری و یا در مواجهه با مواد شناخته شده و یا مشکوك به اثرات نامطلوب آن در جمعیت استان است.

این اپیدمیولوژیست، اهداف اجرای طرح را شامل بررسی بروز و شیوع بیماري، ارزیابی کیفیت خدمات و مراقبت بیماران، ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی، اندازه‎گیري و پایش ایمنی و آسیب مواجهات و توسعه و ارتقای تحقیقات برشمرد.

بیماری سلیاك، یك اختلال شایع خودایمنی است که فرد به انواع غلات مانند گندم، جو، چاودار و گاهی جو دو سر آلرژی دارد و مصرف آنها موجب اسهال، استفراغ، لاغری و برخی علائم دیگر در فرد می‎شود.  علائم دیگری نیز با بیماری سلیاک در ارتباط هستند. برخلاف عقاید قبلی كه این بیماری را یك بیماری گوارشی خالص می‎شناختند، این اختلال یك بیماری سیستمیك با تظاهرات گوناگون است که به صورت آتیپیکال (بدون علائم و نشانه‎ها)، تحت بالینی (Silent) و تأخیری تا فرم‎های شدید با شکایت گوارشی (latent) متغیر است.

سلیاک، بیماری ژنتیکی‌ای است که تنها کمتر از 10 درصد مبتلایان به آن شناسایی شده‌اند و در کودکان نیز بسیار اهمیت دارد و والدینی که به آن مبتلا هستند باید کودکشان را برای آزمایش بیماری نزد پزشک ببرند.

بیماران مبتلا به دیابت نوع یک، بیماران کبدی و مبتلایان به نشانگان روده تحریک‌پذیر و زنانی که چند بار سقط داشته‌اند؛ همچنین افرادی که میگرن دارند یا دچار کمبود آهن و ویتامین 12B هستند، باید حتماً از نظر بیماری سلیاک بررسی شوند.

در چند دهه گذشته، شناخت ما از انتروپاتی حساس به گلوتن (GSE) بهبود یافته است و فرم‎های Silent و latent با تست‎های سرولوژیک تشخیص داده می‎شوند که باعث درمان فوری با رژیم فاقد گلوتن و حفظ سلامت و جلوگیری از مشکلات بالقوه همراه با GSE مثل لنفوم نان هوچکین روده می‎شود.

شیوع این بیماری در نقاط مختلف دنیا متفاوت است و به طور میانگین در دنیا حدود یک درصد یعنی از هر 100 نفر یک نفر به بیماری سلیاک مبتلا هستند.

شيوع بيماري در جمعيت تحت خطر در منطقه خاورمیانه تقريباً بالاتر يا مشابه كشورهاي غربي با محدوده‌اي بين 3 تا 20 درصد گزارش شده است؛ در حالي كه شيوع در بيماران ديابت نوع I در حدود 3 تا 10 درصد نشان داده شده است. شیوع سلیاک در کشور از 4 دهم تا 1.1 دهم درصد در مناطق مختلف متفاوت است.

با انجام آزمایش خون مشخص شد 0.72درصد بزرگسالان کشور به سلیاک مبتلا هستند که با توجه به جمعیت کشور این میزان شیوع، زیاد است و با این حساب شاید بیش از 600 هزار نفر در کشور به سلیاک مبتلا باشند. از جمله مشکلات این بیماری، هزینه‌های مادی و انسانی زیادی است که بر بیماران تحمیل می‌کند و به توجه بسیار نیازمند است.